Artykuł
W środkowowschodniej części województwa świętokrzyskiego, przy drodze krajowej Kielce-Tarnów położona jest gmina i miasto Chmielnik. Jest to miejsce przecinania się ważnych szlaków komunikacyjnych.
Pierwsze ślady osady na tym terenie sięgają przedziału lat 2500-1800 p.n.e. Prawdopodobnie osada, datowana przez archeologów na XI w., należała do dóbr książęcych i wchodziła w skład kasztelani wiślickiej.
Chmielnik to nazwa topograficzna, związana z kulturą agrarną i oznacza miejsce uprawy chmielu niezbędnego przy warzeniu piwa (potwierdzeniem tego jest gałązka chmielu umieszczona w herbie miasta). Gałązka chmielu z trzema zielonymi szyszkami na czerwonym polu została zatwierdzona jako herb Chmielnika zarządzeniem Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 21 marca 1938 r.
Nazwa Chmielnik znana jest od XIII w., kiedy to w 1241 r. miała miejsce bitwa polskiego rycerstwa, które poniosło porażkę w bitwie z Tatarami. „Oddział kierujący się ku Małopolsce napotkał i rozbił pod Chmielnikiem połączone rycerstwo sandomierskie i krakowskie (…)” O wydarzeniach tych obecnie informuje kamienny obelisk mieszczący się przy skrzyżowaniu ulic: Konopnickiej i Szydłowskiej. „Chmielnicka” bitwa, uznana za jeden z większych bojów XIII-wiecznej Europy, opisywana była wielokrotnie zarówno w literaturze naukowej jak i artystycznej.
Zygmunt August 9 marca 1551 r. królewskim przywilejem wyniósł Chmielnik do godności miasta, a lokację potwierdził Król Stefan Batory 15 marca 1580 r.
Pośród walorów gminy ważne miejsce zajmują obiekty sakralne m.in. Zespół kościoła cmentarnego pod wezwaniem św. Trójcy w Chmielniku, konsekrowany przez biskupa krakowskiego Jana Bodzantę w 1354 r., obecny, murowany kościół pochodzi z początku XVI wieku, Sanktuarium Matki Bożej Loretańskiej- klasztor Karmelitów Bosych w Piotrkowicach, który corocznie odwiedzany jest przez tysiące pielgrzymów. W kościołach parafialnych w Chmielniku, Piotrkowicach, Sędziejowicach znajdują się cenne, zabytkowe dzieła sztuki sakralnej. XVIII-wieczna synagoga w Chmielniku, przekształcona w muzeum o nazwie Ośrodek Edukacyjno-Muzealny „Świętokrzyski Sztetl” prezentujące historię sztetli – przedwojennych miasteczek żydowskich. Obecnie znajdująca się w niej, szklana bima czyni to miejsce unikatowym oraz wyjątkowym w skali światowej. W rejonie Śladkowa Małego funkcjonuje jedna z pierwszych w regionie wiosek agroturystycznych. Wśród pięknych krajobrazów, licznych stawów rybnych, oazy natury można spotkać wypoczywających gości z całej Polski. Znajdują oni tu prawdziwy relaks wśród łąk i lasów w dolinie rzeki Sanicy.
Miasto i Gmina Chmielnik to jednostka samorządu terytorialnego, która na przestrzeni lat zmieniła diametralnie swój wizerunek. Jej mieszkańcy to ludzie aktywni, tacy którzy widzą swoją przyszłość w działaniu, a ich poczynania przynoszą konkretne rezultaty. Chmielnik się zmienia, poddano go gruntownej przebudowie: odrestaurowano płytę Rynku, położono nowe chodniki, zainstalowano nowoczesne oświetlenie, przebudowano zabytkową studnię oraz fontannę w kształcie kuli ziemskiej. Dbając o aktywne zagospodarowanie czasu wolnego swoich mieszkańców oddano do użytku nowoczesny park miejski z siłownią, torem jazdy na rolkach, bezpiecznym placem zabaw. Dla dzieci i młodzieży wybudowano nowoczesny kompleks sportowy z boiskami wielofunkcyjnymi ze sztucznej nawierzchni tartanowej oraz boiskiem do piłki nożnej ze sztucznej trawy. Zbudowano nowy kompleks szkolno-sportowy w Piotrkowicach i oraz nową halę sportową w Chmielniku.
Kulinarnymi wizytówkami Gminy jest z gęsina, karp śladkowski, masło chmielnickie, organizacja wydarzeń kulturalnych takich jak: „Festiwal Dni Kultur”, obecnie „Chmielnickie Jarmarki Kulturalne” „Święto Polskiej Niezapominajki”, „Jarmark Koński”, „Konkurs na Najdłuższą i Najładniejszą Palmę Wielkanocną”, konkurs kulinarny: „Smaki gęsiny” czy pierogowy.
Miasto i Gmina Chmielnik jest ważnym ośrodkiem na południu powiatu kieleckiego, w którym funkcjonuje wiele jego jednostek jak: Komisariat Policji, Szpital Powiatowy obsługujący również pacjentów z sąsiednich gmin, Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna, Dom Pomocy Społecznej w Łagiewnikach, oddział Wydziału Komunikacji Starostwa Powiatowego, Powiatowy Zespół Szkół, żłobek prowadzony przez Zakład Doskonalenia Zawodowego, a ponadto Jednostka Ratowniczo-Gaśnicza nr 4 Państwowej Straży Pożarnej. W Chmielniku ma również swoją siedzibę Nadleśnictwo Lasów Państwowych oraz Punkt Nieodpłatnej Pomocy Prawnej.
Gmina Chmielnik jest członkiem Regionalnej Organizacji Turystycznej Województwa Świętokrzyskiego, Lokalnej Grupy Działania „Białe Ługi”, Kieleckiego Obszaru Funkcjonalnego realizującego Zintegrowane Inwestycje Terytorialne. Od 2021 r. gmina jest liderem międzygminnego porozumienia realizacji „Strategii Ponadlokalnej dla Gmin: Busko-Zdrój, Chmielnik, Gnojno, Pierzchnica, Raków, Szydłów i Tuczępy do roku 2030”.
